Supernova

Een indrukwekkende nieuwe film zagen we in Utrecht: ‘Supernova.’Kort verteld gaat het over een liefdesrelatie tussen twee mannen, Sam en Tusker, die al 20 jaar samen zijn. Tusker heeft een vroege dementie en steeds meer glipt het leven tussen zijn vingers weg. Ze maken een reis met een camper door het Lake District, langs familie, vrienden en bekende oude plekken met herinneringen. De onderhuidse emotie over de diagnose en het ziek zijn van Tusker wordt vooral verteld in de stiltes, in de blikken naar elkaar of die van vrienden, in de kwetsbaarheid van het samenzijn.
Duidelijk wordt hoe dementie onwillekeurig ook eenzaamheid in de relatie teweegbrengt, doordat beide partners elkaar uit liefde proberen te sparen.
Gaandeweg de reis wordt er meer uitgesproken, ook de angsten die beide mannen kennen: bij Tusker de angst voor het verliezen van zichzelf, “ik ben niet meer die ik was, ik lijk er alleen nog op” en bij Sam de diepe angst dat hij dit niet volhoudt: de mantelzorg voor zijn geliefde, terwijl hij tegelijk besloten heeft dat hij het wél gaat volhouden.
De titel van de film, supernova, refereert aan stervende sterren (supernova’s) die uit elkaar spatten in sterrenstof, deeltjes die uit alle hoeken van het heelal aanspoelden om onze tijdelijke lichamen te vormen. Tusker is amateur astronoom en leert Sam naar de hemel en de sterren te kijken. Terwijl hij eigenlijk ook kijkt naar zijn eigen onvermijdelijke sterven en doven van het licht.
De film ontroert op vele manieren. O.a. door de herkenbaarheid van hoe mensen binnen relaties omgaan met kwetsbaarheid, ziekte, naderende dood; hoe je hunkert naar nabijheid en toch je eigen pad gaat – móet gaan. Hoe je je eigen angst voor elkaar kan weghouden tot het echt niet meer gaat. Het gaat over liefde, wat is dat, wiens belang heb je voor ogen bij beslissingen en in hoeverre kan je elkaar hoog houden in de ontluistering.

Hoe mooi is het dan als we elkaar ook leren om naar de oneindige sterrenhemel te kijken, elkaar oproepen om je te blijven verwonderen – Tusker zegt in de film tegen zijn nichtje: “blijf je altijd verwonderen, blijf vragen stellen, wát je moeder er ook van zegt!” – en om te zien, dat het licht van de sterren doorgaat, ook als één ster dooft.

ds. Evelyn Noltus